09/12/2024 | Leestijd 3 minuten

Tweede Kamer zegt ‘nee’ tegen achteraf betalen in winkels

‘Koop nu, betaal later’. Op het internet kan dat nog, met diensten als Klarna en Adyen. Maar in de winkel trekken we er een streep doorheen: aan de kassa moet je gewoon nú betalen. De Tweede Kamer wil deze uitgestelde betaaloptie in fysieke winkels laten verbieden.

Tweede Kamer zegt ‘nee’ tegen achteraf betalen in winkels

Shoppen op krediet? Liever niet

Diensten zoals Klarna en Adyen, die de optie 'achteraf betalen'  - Buy Now, Pay Later - aanbieden, zijn online enorm in opkomst. Deze bedrijven hadden het plan om de uitgestelde betalingsoptie ook naar de winkelstraat te brengen – bijvoorbeeld door het systeem in te bouwen op het pinautomaat aan de kassa – maar de Tweede Kamer heeft in oktobe  een streep door dit plan gezet en een motie aangenomen om achteraf betalen in winkel te verbieden.

Waarom achteraf betalen verboden?

De verleiding om nog snel die nieuwe trui te kopen en pas volgende week, als het salaris binnen is, te betalen klinkt misschien onschuldig, maar in werkelijkheid is het een lening, ze moeten het bedrag binnen drie maanden terugbetalen, maar zonder dat er strenge voorwaarden gelden zoals bij reguliere kredietverstrekkers.

Politici, winkeleigenaren en ouders hebben aan de bel getrokken omdat de kans dat vooral jongeren en jongvolwassenen hierdoor in de financiële problemen kunnen komen groot is. Bedrijven zoals Klarna teren op aanmaningkosten, als je de betalingsherinnering over het hoofd hebt gezien. De Autoriteit Financiële Markten (AFM) maakt zich zorgen over schuldenstapeling. Jongvolwassenen zijn financieel kwetsbaar.

En creditcards, dan?

De beslissing roept wel vragen op, bijvoorbeeld:

  • Blijven creditcards wel toegestaan? Ja, creditcards vallen onder striktere regels van het traditionele bankwezen, zoals een kredietcheck. Diensten als Klarna en Adyen vallen hierbuiten, wat tot bezorgdheid leidt.
  • Waarom valt Klarna niet onder strikte kredietregels? Omdat het bedrijf geen rente rekent, maar hoogstens een boete bij te laat betalen.
  • Waarom mag het online nog wél? Omdat online winkelen nog het argument biedt dat je de trui eerst moet passen. In de fysieke winkel geldt dat argument niet, en zo redeneert de politiek momenteel: als je daar achteraf wilt betalen, is het waarschijnlijk omdat je het geld niet hebt, waardoor je in de schulden kunt raken.
  • Gaan Klarna en Adyen ook online verboden worden? Dit is nog niet duidelijk. Jan Meerman, directeur van INretail,  geeft aan dat ook winkeliers willen dat de overheid hier iets aan doet. "Alle winkeliers hebben een brief geschreven om hiermee te stoppen. De overheid kan gewoon zeggen dat dit systeem afgeschaft wordt. Ook webshops willen dit niet meer."

Of dit verbod ook gaat gelden voor online-winkels en omnichannelers die zelf dergelijke betaal-later faciliteiten aanbieden, is niet geheel duidelijk. Dat geldt ook voor de acceptatie van creditcards, die feitelijk hetzelfde doen: worden die in winkels ook verboden?